Kujdes me dinjitet: Çfarë mëson Kosova nga shtëpitë e të moshuarve në Gjermani

Në Gjermani, kujdesi për të moshuarit është sistem i organizuar me standarde të larta profesionale dhe humane. Ndërkohë në Kosovë, shumë të moshuar mbeten të vetmuar, shpesh pa ndihmën që u nevojitet.

Krahasimi i këtyre realiteteve ngre një pyetje të rëndësishme: si mund të sigurojmë që të moshuarit tanë të jetojnë me dinjitet?

Si funksionon kujdesi në Gjermani

Në Gjermani, çdo person i moshuar që ka nevojë për ndihmë përditore ka të drejtë për kujdes profesional në shtëpi ose në qendër të specializuar (Pflegeheim).

Sistemi bazohet në nivele të kujdesit të quajtura Pflegegrad (1–5), që përcaktojnë sasinë e ndihmës që ofrohet.

Në çdo institucion punojnë infermierë, mjekë, fizioterapistë dhe punonjës socialë – duke ofruar kujdes 24 orësh dhe mbështetje emocionale për banorët.

Kujdes me standarde dhe shpirt njerëzor

Shtëpitë e të moshuarve (Altenheim) nuk janë thjesht vende kujdesi, por komunitete të vogla ku të moshuarit jetojnë me dinjitet, aktivitet dhe siguri.
Ata marrin shërbime profesionale, por edhe përfshihen në aktivitete sociale, muzikë, art dhe pushime kolektive.
Në qendër të gjithçkaje qëndron respekti për njeriun – një filozofi që e bën sistemin gjerman shembull për shumë vende të tjera.

E vërteta e hidhur në Kosovë

Në anën tjetër, shumë të moshuar në Kosovë jetojnë të vetmuar. Migrimi i të rinjve drejt vendeve të BE-së ka lënë prapa prindër e gjyshër që shpesh përballen me sëmundje, varfëri dhe mungesë kujdesi.

Edhe pse ekzistojnë disa qendra për të moshuar, ato janë të pakta dhe me burime të kufizuara. Në shumë raste, kujdesi për të moshuarit bie mbi fqinjët ose të afërm të largët, pa përgatitje profesionale dhe pa mbështetje financiare.

Një mësim për shoqërinë tonë

Shembulli gjerman tregon se kujdesi për të moshuarit nuk është luks, por pjesë e domosdoshme e sistemit social.

Kosova mund të përfitojë shumë nga ky model – duke investuar në qendra moderne kujdesi, trajnim të stafit infermieror dhe mbështetje financiare për familjet që kujdesen për prindërit e moshuar.

Një shoqëri matet nga mënyra si i trajton më të dobëtit – dhe të moshuarit janë pasqyra më e ndershme e humanizmit tonë.

Përfundim: kujdesi është dashuri

Në fund, kujdesi për të moshuarit është më shumë se detyrë shtetërore – është detyrim moral dhe njerëzor.

Ashtu si në Gjermani, edhe në Kosovë, duhet të ndërtojmë një kulturë që vlerëson brezin që ka ndërtuar bazat e vendit.

Sepse çdo prind që ka dhënë jetën për fëmijët e tij, meriton të plaket me dinjitet, në siguri dhe në kujdesin e shoqërisë që ai vetë ndihmoi ta krijojë. /Sabedin Sherifi