Portkatheteri: Pajisja që po ua ndryshon jetën mijëra pacientëve
Sabedin Sherifi – MIK
Në spitale dhe qendra onkologjike në të gjithë botën, një pajisje e vogël, sa një monedhë, po ka ndikim të madh në cilësinë e jetës së pacientëve që trajtohen me terapi të shpeshta intravenoze.
Ajo quhet portkatheter – ose “vena port” – dhe vendoset nën lëkurë për të siguruar akses të qëndrueshëm dhe të sigurt në vena.
Çfarë është portkatheteri?
Portkatheteri është një dhomë e vogël metalike ose plastike, e lidhur me një tub të hollë që shkon drejt një vene të madhe pranë zemrës.
Vendoset me një procedurë të shkurtër kirurgjikale dhe qëndron nën lëkurë për muaj ose madje për vite.
Pacientët e prekur nga sëmundje kronike, sidomos ata që marrin kimioterapi ose terapi të shpeshta intravenoze, e përshkruajnë këtë pajisje si “shpëtim nga shpimet e pafundme”.
Pse është e rëndësishme?
Shumë pacientë me trajtime afatgjata dëmtojnë venat nga infuzionet e shpeshta.
Ndryshe nga venozet periferike, portkatheteri mbrohet nën lëkurë, është i qëndrueshëm dhe minimizon rrezikun e irritimit ose djegies së venave.
Me një shpim të vetëm, mjekët dhe infermierët mund të administrojnë ilaçe, transfuzione ose të marrin gjak pa stres, pa dhimbje dhe pa rrezik të lartë komplikacionesh.
Si funksionon?
Aksesimi i portkatheterit bëhet vetëm me një gjilpërë speciale të quajtur Huber needle, e cila shpon membranën e portës pa e dëmtuar atë.
Pasi gjilpëra vendoset, porta mund të përdoret vazhdimisht për disa ditë dhe zëvendësohet në kushte sterile.
Siguria dhe kujdesi
Edhe pse është një pajisje e sigurt, portkatheteri kërkon kujdes profesional. Pastrohet rregullisht dhe shpëlahet me solucione të posaçme për të shmangur bllokimin.
Pacientët këshillohen të monitorojnë zonën e implantimit për skuqje ose dhimbje, pasi infeksioni është komplikacioni më i shpeshtë.
Infermierët, që janë në vijën e parë të kujdesit, luajnë rol vendimtar në mirëmbajtjen e portës.
“Portkathetri i kursen pacientët nga shumë dhimbje, por kërkon përvojë dhe teknikë të saktë nga stafi mjekësor”, thonë specialistët e kujdesit onkologjik.
Çfarë thonë pacientët?
Shumë pacientë tregojnë se portkathetri u ka lejuar të jetojnë një jetë më normale, pa frikë nga injeksionet e shpeshta.
“Më ndihmon të mos ndiej më dhimbjen e shpimeve çdo javë”, shprehet një paciente me terapi të zgjatur.
Një hap drejt trajtimeve më humane
Në një kohë kur mjekësia përparon drejt zgjidhjeve gjithnjë e më të buta dhe më humane, portkatheteri është shembull i qartë se sa shumë mund të përmirësohet jeta e pacientëve me një pajisje kaq të vogël.
Ai është bërë tashmë pjesë standarde e trajtimit modern dhe pritet të përdoret gjithnjë e më gjerësisht, falë sigurisë, komoditetit dhe lehtësisë që ofron.

