Shtypja e gjakut dhe menaxhimi i tij

Valbona Gashi/ Maliqi

Presioni i gjakut është forca nën të cilën gjaku largohet nga zemra drejt arterieve.

Një lexim normal i presionit të gjakut është më pak se 120/80 mmHg.

Kur presioni i gjakut është i lartë, gjaku lëviz më me forcë nëpër arterie.

Kjo rrit presionin në indet delikate në arterie dhe dëmton enët e gjakut.

Presioni i lartë i gjakut

Presioni i lartë i gjakut ose hipertensioni prek miliona të rritur. Kjo gjendje njihet edhe si “vrasësi i heshtur” sepse zakonisht nuk shkakton simptoma derisa të ketë shkaktuar dëme të konsiderueshme në zemër.

Për shkak se shumica e njerëzve nuk kanë simptoma të dukshme, ata nuk janë të vetëdijshëm se kanë presion të lartë të gjakut.

Rreziqet e presionit të lartë të gjakut

Kur nuk trajtohet, presioni i lartë i gjakut mund të çojë në komplikime serioze shëndetësore, duke përfshirë goditje në tru, sulm në zemër dhe dëmtim të veshkave.

Vizitat e rregullta te mjeku mund t’ju ndihmojnë të monitoroni dhe kontrolloni presionin e gjakut.

Presioni i gjakut prej 140/90 mmHg ose më i lartë konsiderohet i lartë.

Nëse jeni diagnostikuar me presion të lartë të gjakut, mjeku juaj do të punojë me ju për të bërë një plan për ta ulur atë.

Plani juaj i trajtimit mund të përfshijë ilaçe, ndryshime në stilin e jetës ose një kombinim të terapive.

Hapat e mëposhtëm mund të zvogëlojnë vlerat e presionit.

Lëvizni – ushtrimet për 30 deri në 60 minuta në ditë mund të ndihmojnë në uljen e presionit të gjakut me 4 deri në 9 mmHg.

Nëse keni qenë joaktiv për një kohë, bisedoni me mjekun tuaj për një rutinë të sigurt ushtrimesh.

Filloni ngadalë, pastaj gradualisht rrisni ritmin dhe shpeshtësinë e stërvitjes.

Nuk jeni adhurues i palestrës?

Ushtroni jashtë. Ju mund të ecni, të vraponi ose të notoni dhe megjithatë të merrni një avantazh shtesë.

Është e rëndësishme që të lëvizni!

Gjithashtu rekomandohet përfshirja e aktiviteteve për forcimin e muskujve të paktën dy ditë në javë.

Mund të provoni të ngrini pesha, të bëni shtytje ose ndonjë ushtrim tjetër që ndihmon në ndërtimin e masës muskulore.

Ndiqni dietën veçanërisht kur bëhet fjalë për të ngrënë fruta dhe perime.

Ndjekja e dietës së metodave dietike për të ndaluar hipertensionin mund të ulë presionin e gjakut deri në 14 mmHg.

Dieta DASH përbëhet nga: fruta, perime dhe drithëra të plota, produkte qumështi me pak yndyrë, mish pa yndyrë, peshk dhe arra, duke eliminuar ushqimet e pasura me yndyra të ngopura, si ushqimet e përpunuara, produktet e qumështit me yndyrë të plotë dhe mishrat me yndyrë.

Është shumë e dobishme dhe reduktuese, ëmbëlsirat dhe pijet e ëmbla, të tilla si pijet e gazuara dhe lëngjet e frutave.

Ulni marrjen e kripës

Mbajtja e marrjes së natriumit në minimum është thelbësore për uljen e presionit të gjakut.

Kur konsumoni shumë natrium, trupi juaj fillon të mbajë lëngje, duke çuar në një rritje të mprehtë të presionit të gjakut.

AHA rekomandon kufizimin e marrjes së natriumit në 1500 miligramë (mg) në ditë.

Kjo është pak më shumë se gjysmë luge çaji. Për të reduktuar natriumin në dietën tuaj, mos shtoni kripë në ushqimin tuaj.

Një lugë çaji kripë ka 2300 mg natrium! Përdorni barishte dhe erëza për të shtuar aromë.

Kripa nuk është fajtori i vetëm kur bëhet fjalë për natriumin e lartë. Ushqimet e përpunuara përmbajnë gjithashtu natrium.

Lexoni gjithmonë etiketat e ushqimeve dhe zgjidhni alternativa me pak natrium.

Humbni peshën e tepërt

Pesha dhe presioni i gjakut shkojnë dorë për dore.

Sipas klinikës Mayo, humbja e 10 kilogramëve mund të ndihmojë në uljen e presionit të gjakut.

Por nuk janë vetëm numrat në shkallë që po shikohen këtu.

Matja e belit tuaj është gjithashtu kritike për kontrollin e presionit të gjakut.

Yndyra shtesë rreth belit tuaj, e njohur si yndyra viscerale, është e rrezikshme sepse ka tendencë të rrethojë organe të ndryshme në bark.

Kjo mund të çojë në probleme serioze shëndetësore, duke përfshirë presionin e lartë të gjakut.

Në përgjithësi, meshkujt duhet ta mbajnë belin nën 100 cm dhe femrat duhet të synojnë një bel më pak se 90 cm.

Ndaloni varësinë tuaj nga nikotina

Çdo cigare që pini rrit përkohësisht presionin e gjakut për disa minuta pasi të keni mbaruar.

Nëse jeni duhanpirës i rëndë, presioni i gjakut mund të mbetet i lartë për një kohë të gjatë.

Njerëzit me presion të lartë të gjakut që pinë duhan kanë një rrezik më të lartë për të zhvilluar tension të lartë të rrezikshëm të gjakut.

Edhe tymi i dorës së dytë mund të rrisë rrezikun e presionit të lartë të gjakut si dhe sëmundjeve të zemrës.

Përveç sigurimit të shumë përfitimeve të tjera shëndetësore, lënia e duhanit mund të ndihmojë në kthimin e presionit të gjakut në normalitet.

Merrni hapa për të filluar trajtimin për lënien e duhanit sot.

Kufizoni alkoolin

Pirja e një gote verë të kuqe me darkë është shumë mirë dhe mund të jetë e mirë edhe për zemrën tuaj.

Është e rëndësishme vetëm që konsumimi të jetë i moderuar, sepse pirja e sasive të tepërta tëalkoolit mund të çojë në probleme të shumta shëndetësore, duke përfshirë presionin e lartë të gjakut.

Konsumimi i tepërt i alkoolit gjithashtu mund të zvogëlojë efektivitetin e disa ilaçeve për presionin e gjakut.

Çfarë do të thotë të pish me moderim?

AHA rekomandon që meshkujt të kufizojnë konsumin në dy pije alkoolike në ditë. Gratë duhet të kufizojnë marrjen e tyre në një pije alkoolike në ditë.

Uleni stresin

Me jetën e sotme me ritme të shpejta të mbushura me kërkesa gjithnjë në rritje, mund të jetë e vështirë të ngadalësoni dhe relaksoheni.

Është e rëndësishme të jeni në gjendje të largoheni nga përgjegjësitë tuaja të përditshme në mënyrë që të mund të lehtësoni stresin.

Stresi mund të rrisë presionin e gjakut përkohësisht dhe stresi i tepërt do ta mbajë atë në atë mënyrë për një kohë të gjatë.

Identifikimi i shkaktarëve tuaj të stresit, si puna, marrëdhënia ose financat, është shumë e dobishme.

Pasi të dini burimin e stresit tuaj, mund të përpiqeni të gjeni mënyra për ta zgjidhur problemin.

Ju gjithashtu mund të ndërmerrni hapa për të lehtësuar stresin në një mënyrë të shëndetshme.

Provoni të merrni disa herë frymë thellë, të meditoni ose të praktikoni joga.

(Autorja është studenete e masterit /shkenca paramjeksore-paramedik)