Imuniteti: Më mirë të vaksinohesh sesa të shërohesh

(Një person i vaksinuar do të prodhonte dy deri në katër herë më shumë antitrupa neutralizues sesa një person i shëruar).

Fjala imunitet është bërë sinonim i lirisë dhe shpresës për të kapërcyer pandeminë. Pavarësisht nëse fitohet përmes infeksionit me SARS-CoV-2 ose përmes vaksinimit, imuniteti shërben si aset kryesor në luftën kundër Covid-19. Megjithatë, ai ende mbetet një burim i shumë pyetjeve e pikëpyetjeve, për kohëzgjatjen e tij si dhe për efektivitetin e tij. Në lidhje me këtë, Pauline Vetter, kreu i klinikës në Shërbimin e Sëmundjeve Infektive të Spitaleve të Universitetit të Gjenevës, sjellë disa qartësi.

Çfarë është saktësisht “imuniteti”?

Kur një organizëm ballafaqohet me një virus – përmes infeksionit ose vaksinimit – dy mekanizma kryesorë aktivizohen. Trupi do të prodhojë antitrupa (shënimi i redaktuesit: molekulat e prodhuara posaçërisht për të sulmuar virusin duke synuar, në rastin e SARS-CoV-2, para së gjithash proteinave të pikut, këtë “çelës” të pranishëm në sipërfaqen e virusit i cili e lejon atë për të hyrë në qelizat tona). Prandaj, veprimi i tyre është të kapin virusin dhe ta shkatërrojnë atë para se të hyjë në qelizë. Kësaj i shtohet një linjë e dytë e mbrojtjes: i ashtuquajturi imunitet i qelizave të kujtesës, i cili përfshin limfocitet T (shënim i redaktuesit: qelizat që janë pjesë e qelizave të bardha të gjakut, të cilat nuk zbulojnë virusin, por qelizat e infektuara, të cilat ata përpiqen të shtypin, kështu duke kufizuar përsëritjen e virusit).

Pas infektimit me SARS-CoV-2, a kanë të gjithë të njëjtin nivel mbrojtjeje?

Jo, sepse ky imunitet “natyral” lidhet me disa faktorë. Nëse pacienti ka pasur një formë të rëndë të sëmundjes, ata do të zhvillojnë më shumë antitrupa neutralizues sesa dikush me një formë më të butë. Imuniteti gjithashtu ndryshon në varësi të karakteristikave individuale, përfshirë moshën – njerëzit e moshuar në përgjithësi prodhojnë më pak antitrupa.

Sa zgjat imuniteti i fituar natyrshëm?

Antitrupat bien gradualisht me kalimin e kohës, por ende nuk është vërtetuar se cila është vlera e pragut të antitrupave që mbrojnë kundër infeksionit. Mbi të gjitha, ka nevojë për më shumë të dhëna mbi rolin e imunitetit qelizor në këtë mekanizëm mbrojtës.

Ajo që dihet është se brenda gjashtë muajve nga kontakti me virusin, ri-infeksionet janë shumë të rralla – ka gjithmonë përjashtime – dhe prania e antitrupave ende shihet mirë. Por, për të maksimizuar mbrojtjen dhe për të siguruar më të mirën e mundshme, të gjithëve u rekomandohet të paktën një dozë e vaksinës, e cila vepron si një përforcues për ata që tashmë kanë pasur Covid. Ata mund të marrin dozën e tyre përafërsisht pas gjashtë muajve të rekomanduar, e për këtë nuk ka kundër-indikacion mjekësor. Për më tepër, njerëzit që kanë pasur Covid dhe të cilët janë të vaksinuar, kanë më pak gjasa të infektohen përsëri sesa njerëzit që nuk janë vaksinuar.

A janë të dy imunitetet, natyralë dhe vaksinues, të barabartë për nga intensiteti dhe kohëzgjatja e mbrojtjes?

Jo. Ne e dimë se mbrojtja e dhënë nuk është e njëjtë: prodhimi i antitrupave është më i madh me vaksinimin. Sipas disa studimeve, një person i vaksinuar prodhon dy deri në katër herë më shumë antitrupa neutralizues, sesa një person i infektuar. Kohëzgjatja e mbrojtjes pas vaksinimit gjithashtu varet nga imuniteti qelizor dhe kjo është gjithashtu një konsideratë e rëndësishme për kohëzgjatjen e mbrojtjes së fituar nga vaksina.

Vaksinat ARN Messenger – si Pfizer dhe Moderna – janë më pak efektive kundër variantit Delta. A është kështu edhe me imunitetin natyror?

Studimet laboratorike të neutralizimit të antitrupave të varianteve – të cilat nuk testojnë për imunitetin qelizor – tregojnë se ato janë disi më rezistente ndaj antitrupave. Prandaj ekziston një rrezik teorik që do të ketë disa infeksione të tjera. Por ky rrezik varet edhe nga koha e kaluar: sa më larg që jeni nga infeksioni, aq më i madh është rreziku i përsëritjes. Kjo është parë veçanërisht me koronaviruset e tjerë, të cilët mund të infektojnë përsëri brenda një deri në dy vjet. Vaksinat ARN të Messenger mbrojnë shumë mirë kundër rrezikut të sëmundjeve të rënda, qoftë edhe me variante!

A mundet një person i imunizuar me vaksinë të jetë ngjitës dhe të transmetojë virusin?

Vaksinat nuk mbrojnë 100%, kështu që disa domosdo do të infektohen. Por është pakicë! Shumica dërrmuese e njerëzve të infektuar aktualisht në Zvicër, janë njerëz të pa vaksinuar. Sa më shumë njerëz të vaksinohen, aq më i ulët është rreziku i infektimit dhe për këtë arsye më i ulët edhe rreziku i transmetimit.

Përveç kësaj, kur një person i vaksinuar infektohet, ata e eliminojnë virusin shumë më shpejt. Faza e shpërndarjes së virusit dhe për këtë arsye ngjitshmëria e tij, do të jetë shumë më e shkurtër.

Duhet mbajtur mend gjithashtu se ndërsa vaksinat mbrojnë kundër infeksioneve, ato bëjnë të mundur, mbi të gjitha, parandalimin e formave serioze të sëmundjes dhe kufizimin e shtrimeve në spital, shkruan sot e përditshmja zvicerane TdG. /Përkthimi dhe përshtatja – MLH/